Τελικά είναι ένας στους 200 άνδρες παγκοσμίως απόγονος του Τζένγκις Χαν;

Ο Τζένγκις Χαν, ο άνθρωπος που ξεκίνησε από μια νομαδική φυλή κοντά στη λίμνη Μπαϊκάλ και έφτασε να κυβερνήσει τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία της ιστορίας, δεν έγινε διάσημος μόνο για τις κατακτήσεις του. Σήμερα, το όνομά του αναφέρεται λόγω ενός παράξενου γεγονότος, ότι δηλαδή περίπου ένας στους 200 ανθρώπους στον πλανήτη είναι άμεσος απόγονός του.

Μια ανακάλυψη DNA που άλλαξε την ιστορία της γενετικής

Το 2003, μια πρωτοποριακή γενετική μελέτη εξέτασε 16 πληθυσμούς στην Ασία και βρήκε κάτι αναπάντεχο. Περίπου ένας στους 12 άνδρες της ηπείρου έφερε μια σπάνια παραλλαγή του Y χρωμοσώματος, που αποδόθηκε στον ίδιο τον Τζένγκις Χαν. Οι επιστήμονες απέκλεισαν την τυχαία μετάλλαξη, καθώς η πιθανότητα εμφάνισής της ήταν μικρότερη από μία στις 10⁷⁷. Το Y χρωμόσωμα μεταδίδεται μόνο από πατέρα σε γιο, γεγονός που καθιστά τέτοια γενετική διάδοση εξαιρετικά σπάνια χωρίς συγκεκριμένη αιτία.

Όχι φυσική επιλογή, αλλά πολιτισμική επιρροή

Όπως διαβάζουμε στο iflscience, η εξήγηση των ερευνητών βασίστηκε στην ιδέα ότι ο Χαν είχε ως απόλυτος μονάρχης τη δύναμη να διαδώσει το DNA του μέσω των απογόνων του. Καθώς οι στρατοί του κατακτούσαν τεράστιες εκτάσεις, εκατομμύρια άνθρωποι εξολοθρεύτηκαν και η συμβολή τους στο DNA της ανθρωπότητας μειώθηκε. Την ίδια στιγμή, η ευρύτερη οικογένεια του Τζένγκις Χαν παρέμεινε στην εξουσία μέχρι και τον 19ο αιώνα σε πολλές περιοχές της Ασίας. Το αποτέλεσμα ήταν ότι περίπου το 8% των ανδρών στις πρώην περιοχές της Μογγολικής Αυτοκρατορίας – και ένας στους 200 άνδρες παγκοσμίως – να φέρουν το ίδιο Y χρωμόσωμα με έναν κοινό πρόγονο: σχεδόν σίγουρα τον Τζένγκις Χαν.

Πόσα παιδιά είχε τελικά ο Τζένγκις Χαν;

Επισήμως, ο μεγάλος στρατηλάτης είχε τουλάχιστον εννέα παιδιά με την επίσημη σύζυγό του, την Μπόρτε: τέσσερις γιους και πέντε κόρες. Ωστόσο, ο πραγματικός αριθμός ήταν πιθανότατα πολύ μεγαλύτερος. Παντρεύτηκε την Μπόρτε όταν ήταν μόλις εννέα ετών (η συζυγική σχέση ξεκίνησε χρόνια αργότερα) και αργότερα παντρεύτηκε άλλες έξι συζύγους. Παράλληλα, λέγεται ότι είχε μέχρι και 500 παλλακίδες και πριγκίπισσες από κατακτημένες περιοχές.

Η παρακαταθήκη του Χαν ξεπερνά την αιματοχυσία

Αν και συχνά παρουσιάζεται ως  ο μεγάλος εραστής, η ιστορική πραγματικότητα είναι πιο σκληρή. Κατά τη διάρκεια των μογγολικών εισβολών, υπολογίζεται ότι σκοτώθηκαν σχεδόν 40 εκατομμύρια άνθρωποι. Έρευνα του 2011 εκτιμά ότι ίσως εξοντώθηκε έως και το 30% του πληθυσμού των περιοχών που κατακτήθηκαν, με συνέπεια μέχρι και μείωση των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα λόγω αναδάσωσης των καλλιεργημένων εκτάσεων.

Δεν ήταν μόνο ο Χαν... Και άλλοι είχαν «παρόμοιες επιδόσεις»

Παρά τη φήμη του, ο Τζένγκις Χαν δεν ήταν ο μόνος «υπερ-πατέρας» της ιστορίας. Το 2005, εντοπίστηκε μια ακόμα γραμμή Y χρωμοσώματος στην Ανατολική Ασία, που πιθανότατα ανήκει στον Τζιοκάνγκα, πρόγονο της δυναστείας των Τσινγκ. Το 2006, μια άλλη μελέτη ανακάλυψε μια τρίτη ισχυρή γραμμή από τη Μέση Ανατολή έως την Ιρλανδία, πιθανώς απογόνων ενός μυθικού βασιλιά της Ιρλανδίας.

Τι δεν ξέρουμε ακόμα

Παρόλο που τα στοιχεία είναι συντριπτικά, υπάρχει ένα βασικό κενό: δεν έχουμε δείγμα DNA του ίδιου του Χαν. Όλες οι αναλύσεις βασίζονται σε στατιστικά μοντέλα και ιστορικές υποθέσεις. Μέχρι κάποτε να βρεθεί ο τάφος του Χαν και τα λείψανά του, δεν θα μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε αν όντως 16 εκατομμύρια άνθρωποι κουβαλούν το γονίδιο του πιο ισχυρού κατακτητή στην ιστορία.