Έκθεση σοκ για τα ευρωπαϊκά ύδατα: Πάνω από το 50% βρίσκεται σε κακή οικολογική κατάσταση
Σημαντική επιδείνωση στην κατάσταση των υδάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφει η έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.
Τι κι αν η Ευρώπη διαθέτει ορισμένες από τις ωραιότερες παραλίες του κόσμου, τι κι αν στη Γηραιά Ήπειρο βρίσκονται ορισμένα από τα πιο όμορφα ποτάμια και τις πιο γραφικές λίμνες του πλανήτη... Η κατάσταση των υδάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σχεδόν απελπιστική, με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος να είναι τουλάχιστον απογοητευτική.
Η ρύπανση των υδάτων επιδεινώνεται στην ΕΕ, με το 62% των ποταμών, των λιμνών και των παράκτιων περιοχών να βρίσκονται επί του παρόντος σε κακή οικολογική κατάσταση. Πρόκειται για μια σημαντική αύξηση σε σχέση με το 40% που καταγράφηκε το 2020, σύμφωνα με την έκθεση του Περιβαλλοντικού Οργανισμού της ΕΕ που παρουσιάστηκε τη Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2025.
Η έκθεση του ΕΟΠ, η οποία δημοσιεύεται κάθε πέντε χρόνια, παρέχει έναν «έλεγχο υγείας» για το περιβάλλον, το κλίμα και τη βιωσιμότητα της Ευρώπης, με τη φετινή έκθεση να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την επιδείνωση στην κατάσταση των υδάτων της.
Μόνο το 37% των ποταμών και των λιμνών της Ευρώπης είχαν «καλή» ή «υψηλή» οικολογική κατάσταση, σύμφωνα με την έκθεση του ΕΟΠ, η οποία προτρέπει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να λάβουν μέτρα για να περιορίσουν το υψηλό επίπεδο μικρορύπων στα υδάτινα σώματα.
Τα PFAS, γνωστά ως «παντοτινά χημικά» που χρησιμοποιούνται σε φυτοφάρμακα, λόγω της αδυναμίας τους να διασπαστούν στο περιβάλλον, είναι ευρέως παρόντα σε ποτάμια και λίμνες, σύμφωνα με έκθεση του 2024 του περιβαλλοντικού οργανισμού της ΕΕ.
«Καμπανάκι» και για την ξηρασία
Η έκθεση του ΕΟΠ διαπίστωσε επίσης ότι το 30% της ευρωπαϊκής γης κινδυνεύει από ξηρασία και το 34% του πληθυσμού της Ένωσης κινδυνεύει να μείνει χωρίς νερό κάποια στιγμή, σύμφωνα με το Euronews.
Οι γεωργικές καλλιέργειες και η δασοκομία αναγνωρίστηκαν ως οι βασικοί υπεύθυνοι για την έλλειψη νερού και την απώλεια βιοποικιλότητας, σύμφωνα με την έκθεση, υποστηρίζοντας ότι το κόστος της μη εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ μέσω της ατμοσφαιρικής και υδάτινης ρύπανσης, της υποβάθμισης της φύσης και των αποβλήτων εκτιμάται σε 180 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως για την ΕΕ.
«Δεν έχουμε την πολυτέλεια να μειώσουμε τις φιλοδοξίες μας για το κλίμα, το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα. Η έκθεσή μας για την κατάσταση του περιβάλλοντος, την οποία συνδημιουργήσαμε με 38 χώρες, παρουσιάζει με σαφήνεια την επιστημονική γνώση και καταδεικνύει γιατί πρέπει να δράσουμε», δήλωσε η Leena Ylä-Mononen, εκτελεστική διευθύντρια του ΕΟΠ.
Η Επίτροπος Περιβάλλοντος Jessika Roswall δήλωσε ότι η προστασία της φύσης πρέπει επειγόντως να αντιμετωπίζεται ως επένδυση και όχι ως κόστος.
«Η υγιής φύση αποτελεί τη βάση για μια υγιή κοινωνία, μια ανταγωνιστική οικονομία και έναν ανθεκτικό κόσμο, γι' αυτό και η ΕΕ έχει δεσμευτεί να τηρήσει την πορεία της όσον αφορά το περιβάλλον», δήλωσε η Roswall.
«Αυτός που ρυπαίνει, πληρώνει»
Η Jessika Roswall συμπλήρωσε ότι ο νόμος της ΕΕ που αφορά την επεξεργασία αστικών λυμάτων, όπου οι παραγωγοί φαρμακευτικών και χημικών προϊόντων είναι πλέον υπεύθυνοι να καλύπτουν τουλάχιστον το 80% των αποβλήτων τους, βάσει της αρχής «αυτός που ρυπαίνει, πληρώνει», αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς την αντιμετώπιση των μικρορύπων και την αύξηση της ποιότητας του νερού.
Ωστόσο, η τελευταία αναθεώρηση των κανόνων της ΕΕ για τα ύδατα που εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα από τους πρέσβεις της ΕΕ έχει επικριθεί από οικολογικούς ακτιβιστές για την έλλειψη φιλοδοξίας της.
«Η Ευρώπη πριονίζει το κλαδί στο οποίο κάθεται: καταργώντας τους ίδιους τους νόμους που προστατεύουν τους λαούς μας, την ασφάλεια των τροφίμων και του νερού μας και την οικονομία μας, θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον της ηπείρου μας», δήλωσε η ευρωβουλευτής Lena Schilling (Αυστρία/Πράσινοι), αναφερόμενη στην κατάργηση των υιοθετημένων περιβαλλοντικών νόμων της ΕΕ, όπως ο νόμος της ΕΕ κατά της αποψίλωσης των δασών.
«Κάλεσμα αφύπνισης»
Η Lucille Labayle, υπεύθυνη του Surfrider Foundation Europe, δήλωσε ότι η έκθεση του περιβαλλοντικού οργανισμού της ΕΕ ήταν ένα «κάλεσμα αφύπνισης».
«Τα γλυκά και θαλάσσια ύδατα της Ευρώπης παραμένουν σε υποβαθμισμένη κατάσταση. Ενώ τα ευρήματα δεν αποτελούν έκπληξη και καθώς δεν έχει επιτευχθεί πλήρως ο στόχος του 2030 και του 2050 για καθαρά ύδατα, η έκθεση καταδεικνύει ότι η ρύπανση πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως στην πηγή της. Το σαφές μήνυμα είναι ότι τα υγιή ύδατα αποτελούν ζήτημα δημόσιας υγείας όσο και προστασίας του περιβάλλοντος -και η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει περαιτέρω καθυστέρηση», δήλωσε η Labayle.
