Ιαβέρης στο Flash.gr: «Φοβάμαι στον δρόμο» – Τα τροχαία η πρώτη αιτία θανάτου για νέους 15-30 ετών

• Καστοριά, ώρα 6.00 το πρωί της Πέμπτης. Δύο 16χρονα παιδιά χάνουν τη ζωή τους, μετά από τροχαίο, όταν το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαιναν κι ένα από τα δύο οδηγούσε, μετατρέπεται σε μια άμορφη μάζα από σιδερικά. Τα παιδιά βρίσκουν ακαριαίο θάνατο πριν καν προλάβουν να φτάσουν στο σημείο οι διασώστες του ΕΚΑΒ και η τροχαία…

• Πιερία, λίγες ώρες νωρίτερα. Μια ασύλληπτη οικογενειακή τραγωδία, σημειώνεται. Ένα 9χρονο κορίτσι σβήνει στην άσφαλτο, μετά από τροχαίο. Το αυτοκίνητο που οδηγούσε η μητέρα του εξετράπη της πορείας του και προσέκρουσε με σφοδρότητα σε δέντρο. Το 11χρονο αδελφάκι του δίνει μάχη για να κρατηθεί στη ζωή…

Αυτή είναι η καθημερινότητα στην ελληνική άσφαλτο, μας λέει ο κύριος Κωνσταντίνος Ιαβέρης, εκπαιδευτής οδικής συμπεριφοράς και οδηγός αγώνων. Το τίμημα που πληρώνουμε στη χώρα μας είναι βαρύ. Παιδιά χάνονται, σπίτια «κλείνουν», όνειρα μένουν ανεκπλήρωτα. Τα τροχαία δυστυχήματα, αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου για νέους ηλικίας 15 έως 30 ετών, τονίζει, μιλώντας στο Flash.gr…

«Ναι, αυτό είναι η καθημερινότητα. Έχουμε δύο νεκρούς κάθε μέρα στην Ελλάδα, δύο με τρεις νεκρούς κάθε μέρα στη χώρα μας, δύο με τρεις παραπληγικούς, ανάπηρους, ακρωτηριασμένους και πάνω από δέκα σχετικά πιο ελαφρά τραυματίες που όμως είναι κι αυτοί σοβαρά. Δηλαδή μιλάμε για κατάγματα, μιλάμε για αποκαταστάσεις με επεμβάσεις, με βίδες, με νάρθηκες… Το πιο “ελαφρά τραυματίες” στο οποίο αναφερόμαστε, είναι σοβαρό, δεν αστείο. 

Δυστυχώς φωνάζουμε και λέμε επανειλημμένα, ότι τα θύματα είναι κυρίως νέα παιδιά. Μπορεί και ανήλικα, μπορεί και μόλις έχουν ενηλικιωθεί. Άρα όταν βγάζουμε κατά μέσο όρο 650 με 670 νεκρούς κάθε χρόνο συν κάποιους που χάνουν τη ζωή τους μετά από έναν ή δύο μήνες και φτάνουμε στους 700-750 και άλλους τόσους σοβαρά τραυματίες, τότε μιλάμε για το μέγιστο εθνικό θέμα, για το οποίο φωνάζουμε τόσα πολλά χρόνια.»

Οι άνθρωποι που χάνονται στην άσφαλτο είναι στην πλειοψηφία τους νέοι, που βρίσκονται στην «αυγή» της ζωής τους, όμως το ίδιο νέοι είναι συνήθως κι οι οδηγοί που προκαλούν τα πιο σοβαρά τροχαία, συμπληρώνει ο έμπειρος οδηγός αγώνων...

«Δεν είναι συνήθως ηλικιωμένοι αυτοί που δημιουργούν τα δυστυχήματα, τα θανατηφόρα. Κυρίως είναι νέοι άνθρωποι της ηλικίας των 15, 20, 25, 30, 35 χρόνων. Αυτοί είναι που δημιουργούν τα σοβαρά ατυχήματα. Εμπλέκονται ενίοτε και οι ηλικιωμένοι σε πολύ μικρό βαθμό όμως. Συνήθως ως θύματα, πεζοί που τους παρέσυραν κλπ. Γιατί δεν αντιλήφθηκαν πώς να περάσουν το δρόμο, δεν είδαν, δεν άκουσαν… Ενώ τα λιγότερα τροχαία ατυχήματα που προκαλούνται είναι από ηλικιωμένους και συνήθως δεν είναι και θανατηφόρα.

Το χειρότερο όμως είναι περιπτώσεις όπως αυτή τώρα, όπου οι δύο 16χρονοι έχασαν τη ζωή τους τώρα. Είναι η εννιάχρονη καθώς και η εντεκάχρονη που παλεύει. Προχθές άλλος ένας 20χρονος, αντιπροχθές ένας 25χρονος. Πριν τρεις ημέρες δύο μοτοσικλετιστές. Ο ένας στο κέντρο, ο άλλος περιφερειακά. Ο άλλος στην Κρήτη, ο άλλος στην Μάνη, ο άλλος στην Πελοπόννησο. Γύρω γύρω, όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι ένας μέσος όρος ηλικίας περίπου στα 30 έτη. Γιατί αυτός είναι ο μέσος όρος του θανατικού. Είναι πιτσιρικάδες».

«Άλλοι δίνουν τα κλειδιά στα παιδιά τους κι άλλα τα παίρνουν μόνα τους!»

Ανήλικοι που «κλέβουν» τα κλειδιά από τους γονείς τους και κηδεμόνες που τα προσφέρουν απλόχερα, είναι η πραγματικότητα που μας περιγράφει ο κύριος Ιαβέρης. Όταν όμως πίσω από το τιμόνι κάθονται, ανώριμα, άγουρα, ανεκπαίδευτα παιδιά, τότε συνεπιβάτης στο αυτοκίνητο γίνεται ο κίνδυνος!

«Έχω πετύχει επανειλημμένα, ιδίως όταν αγωνιζόμουν στην επαρχία, στην περιφέρεια, σε ορεινές περιοχές και ασφαλτοστρωμένους δρόμους, ακόμα και 13χρονα - 14χρονα παιδιά, με αγροτικά μηχανήματα και με αυτοκίνητα τα οποία είναι με καρότσες. Μάλιστα κάποιοι θεωρούν μαγκιά να δώσουν τα κλειδιά τους στα παιδιά.

Όμως χρειάζεται γνώσεις, εκπαίδευση, εμπειρία. Κάποιος πρέπει να εξεταστεί, να πάρει το δίπλωμά του… Ένα 16χρονο παιδί δεν έχει την ωριμότητα να διαχειριστεί ένα τέτοιο μεταφορικό μέσο, το οποίο μετατρέπεται σε «όπλο», γιατί η συμπεριφορά του μπορεί να είναι τέτοια χωρίς την απαραίτητη ωριμότητα. Το έχουμε δει να επαναλαμβάνεται και δυστυχώς αυτή τη στιγμή δύο οικογένειες θρηνούν τα πολυτιμότερά τους. Έπειτα από μία τέτοια συμφορά δεν υπάρχει συνέχεια στη ζωή με ευτυχία. Θα πρέπει οι γονείς να καταλάβουν και να γίνουν αυτοί τα σωστά πρότυπα για τα παιδιά τους με τη συμπεριφορά τους, όχι με το να τους πουν κάτι, αλλά με το να βλέπουν τα παιδιά πώς συμπεριφέρονται οι γονείς τους.»

Εφιαλτικά τα στοιχεία που μαρτυρούν το μέγεθος του προβλήματος

Τα στοιχεία της Τροχαίας Αττικής των τελευταίων ετών, που έχει στη διάθεσή του το Flash.gr, για τους ανήλικους οδηγούς, είναι αποκαλυπτικά. Το 2023 ξεψύχησαν στο οδόστρωμα, ανά την επικράτεια, 10 παιδιά-οδηγοί ηλικίας έως 17 ετών ενώ τραυματίστηκαν περίπου 400 ανήλικοι οδηγοί. Ο απολογισμός όμως ήταν βαρύς και για το 2024. Μέχρι και τον Οκτώβριο, 11 παιδιά, που είτε κράτησαν τιμόνι είτε μπήκαν σε αυτοκίνητο χωρίς ενήλικα, έχασαν τη ζωή τους σε τροχαία δυστυχήματα, ενώ τραυματίστηκαν περίπου 350.

Την ίδια μελανή εικόνα δίνουν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ , με πάνω από 55 νεκρούς (ανεξαρτήτως ηλικίας) ανά μήνα, επίσης για το ’24. Νέοι που είναι πιο επιρρεπείς σε ατυχήματα:

• λόγω υπερβολικής ταχύτητας και παραβίασης των ορίων αυτής
• λανθασμένης αντίληψης της πραγματικής ταχύτητας
• κατανάλωσης αλκοόλ και
• υπερεκτίμησης των ικανοτήτων τους, είναι μερικοί μόνον από τους λόγους που συμβάλλουν στο πρόβλημα.

«Φορέστε ζώνη, σώζει ζωές – Στα πίσω καθίσματα δεν φοράει κανένας!»

«Προσπαθώ να καταλάβουν τα παιδιά ότι δεν είμαι κάποιος ο οποίος φοβάται. Ότι είμαι ένας πολύ καλός, γρήγορος οδηγός αγώνων που τρέχω με την Εθνική Ομάδα, ενώ έχω συμμετάσχει και σε αγώνες στο εξωτερικό. Και τους δηλώνω ευθαρσώς ότι φοβάμαι στον δρόμο!

Και αυτό που τους επικοινωνώ και θέλω να κατανοήσουν είναι ότι είναι τόσο μικρά κι έχουν μπροστά τους τόσα χρόνια να ζήσουν. Να μην καταστρέψουν τη ζωή τους, να αγαπάνε τον εαυτό τους, να έχουν υψηλό επίπεδο ενσυναίσθησης, να αγαπάνε και τους άλλους. Να μην σκοτώσουν καμία φίλη τους, κανένα φίλο τους που μπορεί να τους πάρουν με μηχανάκι, αυτοκίνητο, ακόμα και με το ποδήλατο. Και να γυρνάνε στο σπίτι να κάνουν αγκαλιές με τους δικούς τους.»

Με απόλυτη ειλικρίνεια και με την πραγματικότητα να τους κοιτά κατάματα, προσπαθεί ο κύριος Ιαβέρης να εκπαιδεύσει τα νέα παιδιά, όταν τα έχει απέναντι του στα σχολεία που επισκέπτεται. Φοβάμαι τους λέει, και ελπίζει να τα βάλει σε σκέψεις. Γιατί η συμπεριφορά μας μέσα στο αυτοκίνητο είναι και αυτή που καθορίζει την έκβαση ενός τροχαίου. Για παράδειγμα, η σωτήρια ζώνη ασφαλείας, για κάποιους είναι ένα απλό αξεσουάρ αυτοκινήτου, σημειώνει με νόημα, παρόλο που στην εποχή μας παρατηρείται μια σχετική βελτίωση, όχι όμως σημαντική για να μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς όταν βγαίνουμε στο δρόμο…

«Έχουμε δει μία βελτίωση στις νέες γενιές που φορούν ζώνη οι περισσότεροι, θα τολμούσα να πω. Σκεφτείτε πως το αρμόδιο Υπουργείο λέει πως φορούν ζώνη περίπου 7 στους 10, στα μπροστινά καθίσματα και 5 στους 10 στα πίσω. Αυτό εγώ δεν το έχω δει ποτέ να συμβαίνει στην πραγματικότητα. Επειδή κάνω και σεμινάρια και θέτω τα ερωτήματα αυτά, προκύπτει πως το πολύ 5 με 6 στους 10 να φοράνε ζώνη μπροστά. Πίσω δεν φοράει σχεδόν κανένας, ούτε ένας στους 10. Και δεν αντιλαμβάνεται ο κόσμος τη σοβαρότητα, δυστυχώς. Είναι το ίδιο απαραίτητη με την μπροστινή και ίσως και λίγο παραπάνω, γιατί δεν σκοτώνεσαι μόνο εσύ σκοτώνεται και το αγαπημένο σου πρόσωπο που κάθεται μπροστά.

Είναι νόμοι της φυσικής που διέπουν την κίνηση. Είναι η κινητική ενέργεια, είναι η ορμή που δεν συγχωρούν. Μία βίαιη κινητοποίηση με 50-0 ισοδυναμεί με μία πτώση από τον τέταρτο ή τον τρίτο όροφο πολυκατοικίας που σε βρίσκει λυμένο. Ακαριαία είσαι νεκρός ή σοβαρά τραυματίας.»

Χαρακτηριστική, συμπληρώνει, η περίπτωση ενός σεμιναρίου σε κατασκήνωση με νέους ηλικίας 14-16 ετών. Φοράτε ζώνη; Ήταν το ερώτημα που απηύθυνε στα παιδιά και μόλις δύο στα δέκα, σήκωσαν το χέρι τους…