Συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν στον Λευκό Οίκο: «Παράθυρο» για άρση κυρώσεων CAATSA και F35 στην Τουρκία
Αίσθηση προκάλεσε η καθυστέρηση, καθώς ο Τούρκος Πρόεδρος έφτασε στον Λευκό Οίκο με μισή ώρα καθυστέρηση, καθώς στο επίσημο πρόγραμμα η συνάντηση ήταν στις 18:00 ώρα Ελλάδας.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υποδέχθηκε στον Λευκό Οίκο τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε μια συνάντηση που επιβεβαίωσε την προσωπική τους σχέση. Αίσθηση προκάλεσε η καθυστέρηση στην έναρξη της συνάντησης, καθώς ο Τούρκος Πρόεδρος έφτασε στον Λευκό Οίκο με μισή ώρα καθυστέρηση, καθώς στο επίσημο πρόγραμμα η συνάντηση ήταν στις 18:00 ώρα Ελλάδας.
Απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους, ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τον Ερντογάν ως έναν «αξιοσέβαστο» και «σκληρό» ηγέτη, τονίζοντας ότι είναι φίλοι «πολλά χρόνια», ακόμη και κατά την περίοδο που ο ίδιος βρισκόταν εκτός προεδρίας, στην «εξορία» όπως είπε ο Τραμπ χαρακτηριστικά. «Είναι ένας άνθρωπος που όλοι εκτιμούν σε Τουρκία και Ευρώπη» είπε ο Τραμπ, πλέκοντας το εγκώμιο του Τούρκου ομόλογου του. Ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επίσκεψη του Τούρκου ομολόγου του στον Λευκό Οίκο.
Κύριο πιάτο F-35, Patriot
Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε η αμυντική συνεργασία των δύο χωρών. Σε ερώτηση δημοσιογράφου, έξω από το Οβάλ Γραφείο την ώρα της υποδοχής, για το αν οι ΗΠΑ θα επιτρέψουν στην Τουρκία να προμηθευτεί τα προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη F-35, ο Τραμπ απάντησε αινιγματικά: «Θα το διαπιστώσετε». Λίγη ώρα μετά, ο αμερικανός πρόεδρος και μέσα στο Οβάλ Γραφείο έκανε αναφορά στην επιθυμία του να δει την Τουρκία να προμηθεύεται F-35, F-16 και άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό, καθώς και την ικανοποίησή του για τη χρήση αμερικανικών οπλικών συστημάτων από την Τουρκία. «Θέλουν να πάρουν μαχητικά. Θα τα συζητήσουμε όλα» είπε ο αμερικανός πρόεδρος απευθυνόμενος στον Ερντογάν. Μάλιστα ο Αμερικανός Πρόεδρος προανήγγειλε την άρση των κυρώσεων CAATSA στην Τουρκία αν οι διμερείς συνομιλίες εξελιχθούν όπως ο ίδιος το επιθυμεί.
Ο Ντόναλντ Τραμπ όμως υποστήριξε ότι οι εξοπλιστικές απαιτήσεις της Τουρκίας δεν περιορίζονται στα F-35. «Θα συζητήσουμε (με τον Ερντογάν) για το σύστημα Patriot» είπε σε άλλο σημείο των δηλώσεών του. «Νομίζω ότι θα πετύχουμε στην αγορά των πραγμάτων που θέλει να αγοράσει, ξέρω ότι τα θέλει. Εκείνοι χρειάζονται ορισμένα πράγματα και εμείς χρειαζόμαστε ορισμένα πράγματα. Θα μιλήσουμε γι’ αυτό πολύ σοβαρά, θα το διαπιστώσετε μέχρι το τέλος της ημέρας» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Από τον πάστορα Μπράνσον στο Οικουμενικό Πατριαρχείο
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Τραμπ αναφέρθηκε στην απελευθέρωση του πάστορα Άντριου Μπράνσον, που είχε συλληφθεί στην Τουρκία, γεγονός που είχε δημιουργήσει σοβαρή κρίση στις σχέσεις των δύο χωρών. Επιπλέον, ο Αμερικανός πρόεδρος έθεσε ένα ευαίσθητο ζήτημα με θρησκευτικές προεκτάσεις. Αναφερόμενος στην πρόσφατη παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στον Λευκό Οίκο, είπε στον Ερντογάν ότι η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία στην Τουρκία «χρειάζεται βοήθεια».
Ο Τραμπ δεν δίστασε επίσης να απευθύνει μια σαφή έκκληση στον Τούρκο πρόεδρο, ζητώντας του να «σταματήσει να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία», θέτοντας έτσι στο τραπέζι το κρίσιμο ζήτημα της ενεργειακής εξάρτησης.
Από την πλευρά του, ο Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε τη μεγάλη του ικανοποίηση για την παρουσία του στην Ουάσινγκτον, δηλώνοντας ότι στόχος του είναι να ανεβάσουν τις διμερείς σχέσεις σε «άλλο επίπεδο».
Το παρασκήνιο της επίσκεψης
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υποδέχεται στον Λευκό Οίκο τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε μια συνάντηση που ξεπερνά τη «διπλωματική αβροφροσύνη».
Η επίσκεψη Ερντογάν στον Λευκό Οίκο είναι μέρος ενός ευρύτερου παζαριού δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο Τούρκος πρόεδρος, θέλοντας να εξασφαλίσει το «εισιτήριο» στην Οβάλ αίθουσα, φέρεται να έχει προσφέρει γη και ύδωρ, δηλαδή έργα και παραγγελίες πολλών δισεκατομμυρίων, για μεγάλες αγορές αεροσκαφών Boeing για τις Τουρκικές Αερογραμμές αλλά και αμυντικά συστήματα.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά από τουρκικές πηές η ατζέντα της συνάντησης περιλαμβάνει την άρση των κυρώσεων και την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35, από το οποίο είχε αποκλειστεί λόγω της αγοράς ρωσικών S-400. Τη συμφωνία για αγορά νέων F-16 ή την αναβάθμιση του υπάρχοντος στόλου.
Επίσης στο «πακέτο» Ερντογάν για να ανοίξουν οι πόρτες του Λευκού Οίκου υπάρχει και η πρόταση για μια μεγάλη εμπορική παραγγελία αεροσκαφών Boeing εκτιμώμενης αξίας άνω των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων που προορίζονται για τον στόλο της Turkish Airlines, ώστε να «γλυκάνει» την αμερικανική πλευρά.
Πέραν των διμερών εμπορικών συμφωνιών για την αγορά αεροσκαφών και οπλικών συστημάτων Τραμπ και Ερντογάν αναμένεται να συζητήσουν ζητήματα ενέργειας, εμπορίου και περιφερειακής πολιτικής, με έμφαση στην κατάσταση που επικρατεί στην Συρία, την Γάζα και ευρύτερα τη Μέση Ανατολή.
Η συνάντηση, όπως όλα δείχνουν, δεν είναι απλώς μια ευκαιρία για «καλό κλίμα», αλλά ένα στοίχημα, καθώς εάν ο Ερντογάν καταφέρει να «ξεκλειδώσει» τις πωλήσεις όπλων ιδίως την επαναφορά της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35, εκτιμάται ότι μπορεί να πετύχει σημαντικό διπλωματικό κέρδος με επιπτώσεις για τη γεωπολιτική ισορροπία στην Ανατολική Μεσόγειο και όχι μόνον.
Δείτε εικόνα από το ραντεβού των δύο ηγετών:
