Μικροπλαστικά στη σαλάτα σου: Τι αποκαλύπτει νέα μελέτη για τα λαχανικά

Οι σαλάτες και τα λαχανικά είναι ό,τι πιο υγιεινό μπορούμε να συμπεριλάβουμε στην καθημερινή μας διατροφή. Ωστόσο, μια νέα επιστημονική έρευνα προειδοποιεί για μεγάλη συγκέντρωση μικροπλαστικών μέσα στους εδώδιμους ιστούς των φυτών. Όπως διαβάζουμε στη Daily Mail, η μελέτη πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Πλίμουθ στη Βρετανία και εστίασε στη διαδικασία με την οποία τα πλαστικά σωματίδια καταφέρνουν να διεισδύσουν στις ρίζες και να φτάσουν μέχρι τα βρώσιμα μέρη των λαχανικών.

Πώς τα μικροπλαστικά εισχωρούν στις ρίζες

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ραπανάκια για να κατανοήσουν πώς τα νανοπλαστικά – σωματίδια που μπορεί να έχουν μέγεθος μόλις ένα εκατομμυριοστό του εκατοστού – απορροφώνται από τις ρίζες. Το αποτέλεσμα έδειξε ότι τα πλαστικά όχι μόνο εισχωρούν στο φυτό, αλλά στη συνέχεια μεταφέρονται και συσσωρεύονται στο βρώσιμο τμήμα του. Αν και το πείραμα έγινε σε ραπανάκια, οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι το φαινόμενο πιθανότατα ισχύει και για πολλά άλλα λαχανικά που καλλιεργούνται παγκοσμίως.

Η μελέτη βασίστηκε σε ένα υδροπονικό σύστημα, όπου οι ρίζες των φυτών ήρθαν σε επαφή με διάλυμα που περιείχε μικροπλαστικά. Μέσα σε πέντε ημέρες, διαπιστώθηκε ότι περίπου το ένα τέταρτο των σωματιδίων είχε συγκεντρωθεί στο βρώσιμο τμήμα των ριζών, ενώ ένα ποσοστό γύρω στο 10% ανιχνεύθηκε ακόμα και στους βλαστούς. Το εντυπωσιακό είναι ότι τα πλαστικά κατάφεραν να ξεπεράσουν ένα φυσικό φίλτρο των φυτών, τη λεγόμενη «κασπριανή λωρίδα», που θεωρείται φραγμός απέναντι σε επιβλαβείς ουσίες.

Αυτό σημαίνει ότι τα πλαστικά σωματίδια μπορούν να παραμένουν στο φυτό και να μεταφέρονται στον οργανισμό κάθε ζωντανού όντος που τα καταναλώνει. Ανάλογα πειράματα έχουν δείξει παρόμοια αποτελέσματα και σε θαλάσσιους οργανισμούς όπως τα οστρακοειδή και τα ψάρια. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι πλέον έχουμε σαφή στοιχεία πως τα μικροπλαστικά δεν περιορίζονται στα νερά ή στους ωκεανούς, αλλά φτάνουν και στο τραπέζι μας μέσω των λαχανικών.

Το ταξίδι των μικροπλαστικών

Η εξάπλωση των μικροπλαστικών είναι ήδη γνωστή: έχουν εντοπιστεί από τα μεγαλύτερα βάθη της θάλασσας μέχρι τις υψηλότερες κορυφές της Γης. Αυτό που έλειπε μέχρι σήμερα ήταν η επιβεβαίωση της παρουσίας τους σε τρόφιμα που καταναλώνουμε καθημερινά. Το νέο εύρημα επιβεβαιώνει ότι η αλυσίδα της ρύπανσης έχει πολύ πιο άμεσο αντίκτυπο στην υγεία μας από ό,τι φανταζόμασταν.

Αν και η επιστήμη βρίσκεται ακόμα στα πρώτα της βήματα όσον αφορά τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στον άνθρωπο, τα μέχρι τώρα δεδομένα είναι ανησυχητικά. Είναι γνωστό ότι τα πλαστικά περιέχουν ουσίες που μπορεί να είναι τοξικές ή καρκινογόνες. Πειράματα σε ζώα έχουν δείξει βλάβες σε ζωτικά όργανα, όπως στο συκώτι, στους πνεύμονες, τα έντερα και το αναπαραγωγικό σύστημα, μετά από μεγάλη έκθεση σε μικροπλαστικά.

Τι σημαίνουν τα νέα ευρήματα

Στους ανθρώπους, τα πρώτα ευρήματα δείχνουν πιθανή σύνδεση με καρδιαγγειακές παθήσεις αλλά και αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου. Αν και χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να επιβεβαιωθούν αυτές οι συσχετίσεις, το γεγονός ότι καταναλώνουμε μικροπλαστικά εν αγνοία μας αποτελεί αιτία σοβαρής ανησυχίας.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η μείωση της χρήσης πλαστικών μιας χρήσης και η καλύτερη διαχείριση των απορριμμάτων είναι κρίσιμα βήματα. Παράλληλα, η επιστημονική κοινότητα καλείται να εντείνει τις έρευνες, ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο τα μικροπλαστικά επηρεάζουν τον οργανισμό μας και πώς μπορούμε να προστατευτούμε.

Είναι σαφές ότι η πλαστική ρύπανση δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό πρόβλημα, αλλά και άμεση απειλή για την υγεία μας. Η εικόνα μιας σαλάτας δεν θα είναι ποτέ ξανά ίδια, καθώς πλέον γνωρίζουμε ότι μπορεί να κρύβει κάτι πολύ πιο επικίνδυνο από μερικές επιπλέον θερμίδες: μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια με άγνωστες ακόμη συνέπειες για τον άνθρωπο.