Οι παγκόσμιοι ηγέτες συσπειρώνονται υπέρ της Παλαιστίνης στον ΟΗΕ - Αψηφούν ΗΠΑ και Ισραήλ
«Καλούμε όσους δεν το έχουν κάνει ακόμη να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους», δήλωσε ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς μέσω βιντεοκλήσης στα Ηνωμένα Έθνη.
Με τα άρματα μάχης του Ισραήλ να συνεχίζουν την προέλασή τους στη Γάζα, δεκάδες παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώθηκαν στα Ηνωμένα Έθνη για να αγκαλιάσουν το παλαιστινιακό κράτος.
Πρόκειται για μια ιστορική διπλωματική στροφή, σχεδόν δύο χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου στη Γάζα κι ενώ το Ισραήλ και οι στενοί του σύμμαχοι, οι Ηνωμένες Πολιτείες εκφράζουν την έντονη αντίθεσή τους.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε ότι η χώρα του θα αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης σε σύνοδο με τη Σαουδική Αραβία. Είναι ένα ορόσημο που θα μπορούσε να ενισχύσει το ηθικό των Παλαιστινίων, αλλά φαίνεται απίθανο να αλλάξει πολλά στην πράξη.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ, δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει παλαιστινιακό κράτος, καθώς συνεχίζει τον αγώνα της εναντίον της Χαμάς στη Γάζα μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 που στοίχισε τη ζωή σε περίπου 1.200 ανθρώπους.
Το Ισραήλ έχει καταδικαστεί παγκοσμίως για τη στρατιωτική του συμπεριφορά στη Γάζα, όπου περισσότεροι από 65.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί, σύμφωνα με τις τοπικές υγειονομικές αρχές, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Reuters.
Τις τελευταίες εβδομάδες, το Ισραήλ έχει ξεκινήσει μια εδώ και καιρό απειλούμενη χερσαία επίθεση στην πόλη της Γάζας, με ελάχιστες προοπτικές για κατάπαυση του πυρός.
«Να ανοίξουμε τον δρόμο για την ειρήνη»
«Πρέπει να ανοίξουμε τον δρόμο για την ειρήνη», δήλωσε ο Μακρόν στην έναρξη της συνόδου στα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη.
«Πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να προκρίνουμε τη δυνατότητα μιας λύσης δύο κρατών, όπου το Ισραήλ και η Παλαιστίνη θα ζουν δίπλα-δίπλα με ειρήνη και ασφάλεια», δήλωσε πριν ανακοινώσει την διπλωματική κίνηση, προκαλώντας παρατεταμένα χειροκροτήματα από το κοινό.
Το Ισραήλ ωστόσο έχει δηλώσει ότι τέτοιες κινήσεις θα υπονομεύσουν τις προοπτικές ενός ειρηνικού τερματισμού της σύγκρουσης.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, ο πρωθυπουργός του Καναδά Μαρκ Κάρνεϊ και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες ήταν μεταξύ εκείνων που μίλησαν επίσης κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, του οποίου η αριστερή κυβέρνηση αναγνώρισε το κράτος της Παλαιστίνης το 2024, δήλωσε στο Reuters σε συνέντευξή του τη Δευτέρα (23/09) ότι οι πρόσφατες κινήσεις αναγνώρισης ήταν πολύ σημαντικές.
«Έχετε δύο χώρες από το Συμβούλιο Ασφαλείας, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, που αναγνωρίζουν το κράτος της Παλαιστίνης. Εντός της δυτικής κοινωνίας υπάρχει μια μεγάλη πλειοψηφία χωρών που ήδη αναγνωρίζουν το κράτος της Παλαιστίνης», είπε.
«Ακολουθείστε το παράδειγμά τους»
Ο Μακρόν σκιαγράφησε ένα πλαίσιο για μια ανανεωμένη Παλαιστινιακή Αρχή, βάσει του οποίου η Γαλλία θα ανοίξει πρεσβεία, με την επιφύλαξη παραγόντων όπως οι μεταρρυθμίσεις, η κατάπαυση του πυρός και η απελευθέρωση όλων των ομήρων από το Ισραήλ που κρατούνται από τη Χαμάς στη Γάζα.
Ενόψει της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, το Βέλγιο και το Μονακό προστέθηκαν επίσης τη Δευτέρα (23/09) στα περισσότερα από τα τρία τέταρτα των 193 μελών του ΟΗΕ που ήδη αναγνωρίζουν ένα παλαιστινιακό κράτος.
Η δέσμευση του Μακρόν για αναγνώριση τον Ιούλιο έθεσε σε κίνηση την τελευταία προσπάθεια, με τη Βρετανία, τον Καναδά και την Αυστραλία αργότερα να δηλώνουν ότι θα ακολουθήσουν, και τελικά να το κάνουν την Κυριακή (22/09).
«Καλούμε όσους δεν το έχουν κάνει ακόμη να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους», δήλωσε ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς μέσω βιντεοκλήσης, καθώς δεν μπόρεσε να παραστεί στις εκδηλώσεις-ορόσημο μετά την άρνηση έκδοσης βίζας από τις ΗΠΑ.
«Ζητούμε την υποστήριξή σας ώστε η Παλαιστίνη να γίνει πλήρες μέλος των Ηνωμένων Εθνών», πρόσθεσε, υποσχόμενος μεταρρυθμίσεις και εκλογές εντός ενός έτους από την εκεχειρία.
Μια αντιπροσωπεία που εκπροσωπεί το Κράτος της Παλαιστίνης έχει καθεστώς παρατηρητή στα Ηνωμένα Έθνη -αλλά δεν έχει δικαίωμα ψήφου. Ανεξάρτητα από το πόσες χώρες αναγνωρίζουν την ανεξαρτησία της Παλαιστίνης, η πλήρης ένταξη στον ΟΗΕ θα απαιτούσε την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου οι ΗΠΑ έχουν δικαίωμα βέτο.
Η λύση των δύο κρατών
Η λύση των δύο κρατών αποτέλεσε το θεμέλιο της ειρηνευτικής διαδικασίας που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ και η οποία ξεκίνησε με τις Συμφωνίες του Όσλο του 1993. Η διαδικασία υπέστη έντονες αντιδράσεις και από τις δύο πλευρές και έχει σχεδόν καταστραφεί.
Δεν έχουν διεξαχθεί διαπραγματεύσεις για μια λύση δύο κρατών από το 2014.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ στο μεταξύ, μποϊκοτάρισαν τη συνάντηση της Δευτέρας (23/09). Ο πρεσβευτής του Ισραήλ στον ΟΗΕ, Ντάνι Ντάνον, δήλωσε ότι το Ισραήλ θα συζητήσει πώς θα αντιδράσει στις ανακοινώσεις αναγνώρισης μετά την επιστροφή του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου στο Ισραήλ την επόμενη εβδομάδα.
«Αυτά τα ζητήματα υποτίθεται ότι θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων στο μέλλον», δήλωσε ο Ντάνον στους δημοσιογράφους πριν από τη συνάντηση. Ο Νετανιάχου έχει προγραμματίσει να συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις 29 Σεπτεμβρίου στην Ουάσιγκτον πριν επιστρέψει στο Ισραήλ.
Ο Νετανιάχου έχει απορρίψει πολυάριθμες εκκλήσεις για τερματισμό της σύγκρουσης μέχρι να καταστραφεί η Χαμάς και έχει δηλώσει ότι δεν θα αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πει σε άλλες χώρες ότι η αναγνώριση της Παλαιστίνης θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα.
Εν μέσω της εντεινόμενης επίθεσης του Ισραήλ στη Γάζα και της κλιμάκωσης της βίας από τους Ισραηλινούς εποίκους στη Δυτική Όχθη, υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση επείγοντος μεταξύ ορισμένων εθνών να δράσουν τώρα προτού η ιδέα μιας λύσης δύο κρατών εξαφανιστεί για πάντα.
Ο διχασμός των Ευρωπαίων
Ενώ η πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών αναγνωρίζει πλέον ένα παλαιστινιακό κράτος, δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες της ηπείρου, η Γερμανία και η Ιταλία, έχουν δηλώσει ότι είναι απίθανο να κάνουν μια τέτοια κίνηση σύντομα.
Η Γερμανία -επί μακρόν ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ- έχει γίνει πιο επικριτική απέναντι στην ισραηλινή πολιτική, επιμένοντας παράλληλα ότι η αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους θα πρέπει να έρθει στο τέλος μιας πολιτικής διαδικασίας για την επίτευξη συμφωνίας σε μια λύση δύο κρατών.
Εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε επίσης τη Δευτέρα (23/09) ότι δεν πρέπει να υπάρξουν περαιτέρω προσαρτήσεις σε εδάφη που κατέχονται από το Ισραήλ.
Η Ιταλία δήλωσε ότι η αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους θα μπορούσε να είναι «αντιπαραγωγική».
Η αντίδραση του Ισραήλ
Το Ισραήλ εξετάζει την προσάρτηση μέρους της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης ως πιθανή απάντηση, καθώς και συγκεκριμένα διμερή μέτρα κατά του Παρισιού, δήλωσαν Ισραηλινοί αξιωματούχοι, παρόλο που οι αναγνωρίσεις αναμένεται να είναι σε μεγάλο βαθμό συμβολικές.
Η προσάρτηση θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ και να αποξενώσει χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μια παγκόσμια πετρελαϊκή δύναμη και εμπορικό κόμβο με ευρεία διπλωματική επιρροή σε όλη τη Μέση Ανατολή.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το πιο σημαντικό από τα αραβικά κράτη που ομαλοποίησαν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ, έχουν δηλώσει ότι μια τέτοια κίνηση θα υπονόμευε το πνεύμα της συμφωνίας.
Οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει για πιθανές συνέπειες για όσους λάβουν μέτρα κατά του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας ως διοργανώτριας της συνόδου κορυφής.
