Shutdown στις ΗΠΑ: Παράλυση κυβέρνησης, χιλιάδες εργαζόμενοι χωρίς μισθό
Αναλυτές προειδοποιούν ότι το σημερινό shutdown ίσως αποδειχθεί πιο «επικίνδυνο» από τα προηγούμενα. Υπάρχουν φόβοι πως η τωρινή διοίκηση ενδέχεται να χρησιμοποιήσει την κρίση ως μοχλό για μόνιμες περικοπές σε «μη απαραίτητες» θέσεις εργασίας.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες γύρισε για άλλη μια φορά το ρολόι πίσω: από τα μεσάνυχτα της Τρίτης (7 π.μ. ώρα Ελλάδος) η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπήκε και επίσημα σε shutdown, καθώς Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί απέτυχαν να βρουν κοινό έδαφος για τον προϋπολογισμό.
Σύμφωνα με αναφορές σε αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, η κυβέρνηση Τραμπ και το Γραφείο Διαχείρισης Προσωπικού (OPM) δήλωσαν ότι θα χρησιμοποιήσουν το shutdown για να επιταχύνουν μαζικά την απομάκρυνση δεκάδων έως και εκατοντάδων χιλιάδων κυβερνητικών υπαλλήλων, επιδεινώνοντας περαιτέρω τη συνεχιζόμενη «διαρροή εγκεφάλων» από τις αμερικανικές κυβερνητικές υπηρεσίες.
Περισσότεροι από 150.000 εργαζόμενοι πρόκειται να αποχωρήσουν από την ομοσπονδιακή υπηρεσία αυτή την εβδομάδα, αφού δέχθηκαν πρόταση εθελουσίας εξόδου, στη μεγαλύτερη έξοδο ομοσπονδιακών υπαλλήλων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Το αποτέλεσμα; Εκατοντάδες χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι χωρίς μισθό, προγράμματα που παγώνουν, υπηρεσίες που κλείνουν και μια κοινωνία που βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη με το γνώριμο χάος.
Το πρώτο shutdown από το 2018
Η τελευταία φορά που οι ΗΠΑ βίωσαν τέτοια παράλυση ήταν το 2018, στην πρώτη θητεία Τραμπ, με φόντο το περιβόητο «τείχος» στα σύνορα με το Μεξικό. Διήρκεσε 35 ημέρες – το μεγαλύτερο shutdown στην ιστορία – με κόστος 11 δισ. δολάρια και 800.000 εργαζόμενους εκτός μισθοδοσίας.
Σήμερα, το σενάριο δείχνει να επαναλαμβάνεται. Η Γερουσία δεν κατάφερε να περάσει το νομοσχέδιο για τις δαπάνες, αφήνοντας τις ΗΠΑ σε μια πλήρη αναστολή λειτουργίας – καθώς καμία από τις 12 απαραίτητες πράξεις που συνθέτουν τον προϋπολογισμό δεν έχει εγκριθεί.
Τι σημαίνει shutdown
Κάθε χρόνο, με την έναρξη του οικονομικού έτους την 1η Οκτωβρίου, το Κογκρέσο πρέπει να εγκρίνει τη χρηματοδότηση του κράτους. Αν δεν υπάρξει συμφωνία ή έστω μια προσωρινή παράταση («continuing resolution»), η χώρα οδηγείται σε αναστολή.
Δεν σταματούν όλα. Παραμένουν σε λειτουργία τα νοσοκομεία, οι πτήσεις, η αστυνόμευση και η φύλαξη των συνόρων, όμως χιλιάδες υπάλληλοι τίθενται σε άδεια άνευ αποδοχών. Οι επιπτώσεις φτάνουν μέχρι την καθημερινότητα του πολίτη:
- Κλειστά εθνικά πάρκα
- Καθυστερήσεις σε δάνεια, υποτροφίες και κοινωνικές παροχές
- Πάγωμα νέων αιτήσεων για συντάξεις και Medicare
- Πρόγραμμα προσχολικής εκπαίδευσης στον «αέρα»
Στο παρελθόν, οι εργαζόμενοι αποζημιώθηκαν αναδρομικά. Ωστόσο, το άμεσο πλήγμα στην οικονομία και την κοινωνία είναι αναπόφευκτο.
Ένα φαινόμενο με ιστορία
Από το 1980 έχουν καταγραφεί 15 shutdowns – με τον Ρόναλντ Ρέιγκαν να κρατά το ρεκόρ (8 στη διάρκεια της προεδρίας του). Το ιδιαίτερο με τις ΗΠΑ είναι ότι ο προϋπολογισμός δεν συνδέεται με ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, κάτι που κάνει τα «λουκέτα» στον κρατικό μηχανισμό πιθανό σενάριο κάθε χρόνο.
Το νέο αδιέξοδο και οι κίνδυνοι
Αναλυτές προειδοποιούν ότι το σημερινό shutdown ίσως αποδειχθεί πιο «επικίνδυνο» από τα προηγούμενα. Υπάρχουν φόβοι πως η τωρινή διοίκηση ενδέχεται να χρησιμοποιήσει την κρίση ως μοχλό για μόνιμες περικοπές σε «μη απαραίτητες» θέσεις εργασίας. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, τότε μιλάμε για μια κίνηση που θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τους κανόνες του παιχνιδιού στην αμερικανική διακυβέρνηση.
