ExxonMobil και Energean ενώνουν δυνάμεις στο Ιόνιο: Νέα εποχή για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες
Η Ελλάδα επιστρέφει δυναμικά στο ενεργειακό της πεδίο, με τη νέα κοινοπραξία να ανοίγει τον δρόμο για την πρώτη υπεράκτια γεώτρηση μετά από 40 χρόνια στο Ιόνιο.
Μετά από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, η Ελλάδα επιστρέφει δυναμικά στο ενεργειακό της υπέδαφος .Η συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ ExxonMobil, Energean Hellas και HelleniQ Upstream για την παραχώρηση ποσοστών στο Block 2 του Βορειοδυτικού Ιονίου, αποτελεί μια καθοριστική ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία και στις προοπτικές αξιοποίησης του υποθαλάσσιου πλούτου της χώρας.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη επιβεβαιώνει στην πράξη τη στρατηγική της για την ανάπτυξη του τομέα υδρογονανθράκων, με στόχο όχι μόνο την ενεργειακή ασφάλεια αλλά και τη μετατροπή της Ελλάδας σε περιφερειακό παίκτη με μακρόπνοο ορίζοντα.
Η πρώτη υπεράκτια γεώτρηση μετά από 40 χρόνια
Η νέα κοινοπραξία σχεδιάζει να προχωρήσει σε ερευνητική γεώτρηση στο Block 2, το οποίο θεωρείται η πιο ώριμη περιοχή για εξερεύνηση. Αν όλα κυλήσουν ομαλά με τις αδειοδοτήσεις, η γεώτρηση μπορεί να ξεκινήσει μέσα στην επόμενη διετία.
Η τελευταία φορά που πραγματοποιήθηκε υπεράκτια γεώτρηση στην ελληνική επικράτεια ήταν το 1986, με τις γεωτρήσεις Νηρέας-1 και Ολυμπία-1 στον Θερμαϊκό κόλπο.
Η νέα ερευνητική γεώτρηση, με την ονομασία «Ασωπός-1», θα επιχειρήσει να εντοπίσει φυσικό αέριο σε βάθος 4.000 μέτρων, σε θαλάσσιο βάθος περίπου 850 μέτρων, ελέγχοντας έναν πιθανό ταμιευτήρα ανθρακικών πετρωμάτων. Η εκτίμηση για το δυνητικό κοίτασμα φτάνει τα 200 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, καθιστώντας την προοπτική ιδιαίτερα ελκυστική, παρά το υψηλό ρίσκο που συνοδεύει τέτοιες γεωτρήσεις (πιθανότητες επιτυχίας 15%-18%).
Η νέα σύνθεση της κοινοπραξίας
Η συμφωνία προβλέπει τη μεταβίβαση του 60% της παραχώρησης στην ExxonMobil η οποία αναλαμβάνει ρόλο ηγέτη στην επόμενη φάση εφόσον ανακαλυφθεί κοίτασμα.
Τα ποσοστά διαμορφώνονται ως εξής:
- ExxonMobil: 60%
- Energean Hellas: 30%#
- HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα: 10%
Η Energean διατηρεί τον ρόλο του Διαχειριστή (Operator) κατά τη διάρκεια της ερευνητικής περιόδου, ενώ σε περίπτωση επιτυχούς ανακάλυψης, η ExxonMobil θα αναλάβει τη διαχείριση της ανάπτυξης του κοιτάσματος.
Από τα 2D στα 3D – Η τεχνολογική αναβάθμιση
Το 2022, στο πλαίσιο του προγράμματος έρευνας, πραγματοποιήθηκε τρισδιάστατη (3D) σεισμογραφική έρευνα σε έκταση 2.244 τετραγωνικών χιλιομέτρων, με το ερευνητικό σκάφος Ramform Hyperion της PGS (σήμερα TGS).
Η έρευνα, που έγινε με τα αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρωτόκολλα υπό την εποπτεία της ΕΔΕΥΕΠ, ανέδειξε τη δομή «Ασωπός» ως τον πλέον υποσχόμενο στόχο για γεώτρηση.
Η επεξεργασία των δεδομένων επιβεβαίωσε την ύπαρξη γεωλογικής δομής με δυνητικούς πόρους ύψους 7 τρισ. κυβικών ποδιών φυσικού αερίου (περίπου 200 bcm). Αν επιβεβαιωθεί, πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα αναξιοποίητα κοιτάσματα της Μεσογείου.
Το ιστορικό του Block 2
Το Block 2, που βρίσκεται 30 χλμ. δυτικά της Κέρκυρας και εκτείνεται έως τα όρια της ελληνοϊταλικής ΑΟΖ, έχει έκταση 2.422 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αρχικά, είχε παραχωρηθεί το 2018 στην κοινοπραξία Total (50%), Edison (25%) και ΕΛΠΕ (25%).
Το 2021, η Energean Hellas απέκτησε το μερίδιο της Total και ανέλαβε τη διαχείριση του Block 2. Λίγο αργότερα, μέσω της εξαγοράς του τομέα έρευνας και εκμετάλλευσης της Edison, απέκτησε επιπλέον 25%, ανεβάζοντας τη συμμετοχή της στο 75%. Το υπόλοιπο 25% παρέμεινε στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα.
Η αναβάθμιση του ερευνητικού προγράμματος από 2D σε 3D σεισμικές έρευνες εγκρίθηκε κατόπιν εισήγησης της ΕΔΕΥΕΠ και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τη διαδικασία να ολοκληρώνεται σε χρόνο-ρεκόρ τον Δεκέμβριο του 2021.
Ενεργειακό στοίχημα με γεωπολιτική σημασία
Η νέα γεώτρηση στο Ιόνιο δεν αποτελεί απλώς ένα ενεργειακό project· είναι μια στρατηγική κίνηση που μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα στον ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου.
Με το βλέμμα στο 2026, η Ελλάδα μπαίνει και πάλι στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος για νέες πηγές φυσικού αερίου, σε μια περίοδο που η ενεργειακή αυτάρκεια και η διαφοροποίηση πηγών αποτελούν κορυφαίες προτεραιότητες.