Plan B από τη Nexans: Έτοιμη να φύγει από τη διασύνδεση Ελλάδας, Κύπρου - Ποιος θα πληρώσει τη ζημιά

Σε οριακό σημείο βρίσκεται πλέον το φιλόδοξο έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, με τις εξελίξεις να φέρνουν πιο κοντά από ποτέ το ενδεχόμενο οριστικού ναυαγίου. Και αν το έργο σταματήσει, δεν θα μιλάμε απλώς για ενεργειακή απώλεια, αλλά για σοβαρό οικονομικό πλήγμα, καθώς παραμένει ανοιχτό το ερώτημα ποιος θα επωμιστεί τη ζημιά των 250 εκατ. ευρώ που έχουν ήδη δαπανηθεί.

Ο ΑΔΜΗΕ «παγώνει» πληρωμές – Σε αναμονή η Nexans

Το «κουβάρι» άρχισε να ξετυλίγεται όταν η κυπριακή κυβέρνηση, διά του υπουργού Οικονομικών, αρνήθηκε να εγκρίνει την καταβολή 25 εκατ. ευρώ, ποσό κρίσιμο για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, σύμφωνα με τον επενδυτή. Χωρίς αυτή τη ρύθμιση, ο ΑΔΜΗΕ δεν προτίθεται να συνεχίσει τις πληρωμές προς τη γαλλική Nexans, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει στην αναστολή της κατασκευής του καλωδίου.

Η Nexans, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ήδη αιτηθεί επίσημη ενημέρωση από τον ΑΔΜΗΕ για την πορεία του έργου. Από την πλευρά του, ο Διαχειριστής ετοιμάζει απάντηση στην οποία θα εξηγεί ότι χωρίς εγγυημένο ρυθμιζόμενο έσοδο, δεν μπορεί να προχωρήσει σε άλλες πληρωμές. Αν η Nexans τραβήξει χειρόφρενο, το project μπαίνει σε «πάγο» και παραμένει ανοιχτό ακόμα και το σενάριο καταγγελίας της σύμβασης, χωρίς όμως την ενεργοποίηση ρητρών, αφού δεν έχει δοθεί ακόμη το πλήρες "notice to proceed".

Νομική σύγκρουση στον ορίζοντα για τα 250 εκατ.

Η διακρατική συμφωνία Ελλάδας – Κύπρου (CBCA) προβλέπει ότι σε περίπτωση ματαίωσης του έργου για λόγους που δεν ελέγχονται από τον ΑΔΜΗΕ, οι ζημιές μοιράζονται ισομερώς. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η Κύπρος θα πρέπει να καλύψει 125 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η Λευκωσία φέρεται να επιδιώκει να επιρρίψει την ευθύνη στον ελληνικό διαχειριστή, ώστε να αποφύγει τις οικονομικές συνέπειες.

Από την άλλη, η Αθήνα δηλώνει βέβαιη πως το νομικό πλαίσιο είναι με το μέρος της. Πηγή με γνώση των συνομιλιών επισημαίνει χαρακτηριστικά: «Αν η Κύπρος αποσύρει την υποστήριξή της από ένα έργο που η ίδια προτείνει κάθε χρόνο στα PCI, τότε η ευθύνη ξεκάθαρα δεν βαραίνει εμάς»

Οι πολιτικές δηλώσεις δείχνουν το ρήγμα

Η ένταση αποτυπώθηκε και σε πολιτικό επίπεδο. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της ΔΕΘ,  σημείωσε ότι «το έργο μπορεί να προχωρήσει μόνο αν η Κύπρος αποδείξει εμπράκτως ότι το επιθυμεί», παραπέμποντας στις εκκρεμότητες σε τεχνικό και οικονομικό επίπεδο. Από την άλλη, ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης ξεκαθάρισε πως «ο ΑΔΜΗΕ έχει υποχρεώσεις που πρέπει να τηρήσει για να ανταποκριθούμε και εμείς στις δικές μας».

Η λέξη-κλειδί σε όλο αυτό είναι η «βιωσιμότητα». Τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος έχουν συνυπογράψει την υποψηφιότητα του έργου στα PCI για το 2025, κάτι που επί της ουσίας δηλώνει επίσημη στήριξη. Μάλιστα, πηγές αναφέρουν πως πραγματοποιήθηκε πρόσφατα και σύσκεψη με την Κομισιόν, κατά την οποία τονίστηκε στην κυπριακή πλευρά ότι δεν μπορεί εκ των υστέρων να αμφισβητεί τη βιωσιμότητα ενός έργου που έχει ήδη υπογράψει.

Από πλευράς επενδυτή όμως, η βιωσιμότητα δεν είναι πολιτική, αλλά ρυθμιστική. Η πρώτη σχετική απόφαση εγκρίθηκε από τη ΡΑΕΚ, η δεύτερη όμως που αφορά στις πληρωμές, καθυστέρησε καθώς απαιτούσε την έγκριση του κυπριακού ΥΠΟΙΚ. Η άρνηση αυτής της έγκρισης τίναξε στον αέρα το ρυθμιζόμενο έσοδο, το οποίο αποτελεί προϋπόθεση για τη συνέχιση της χρηματοδότησης.

Plan B από τη Nexans: Στο τραπέζι η «μεταφορά» του καλωδίου

Η γαλλική Nexans, πάντως, εμφανίζεται προετοιμασμένη. Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων στις αρχές Αυγούστου, ο Jean Christophe Julien (αναπληρωτής CEO και CFO της Nexans) καθησύχασε τους μετόχους λέγοντας πως υπάρχει εναλλακτικό σχέδιο -Plan B– σε συνεργασία με τις ελληνικές αρχές για μεταφορά της παραγωγής του καλωδίου σε άλλο έργο.

«Η έκθεσή μας είναι προστατευμένη λόγω προκαταβολών και υψηλού περιθωρίου κέρδους. Δεν μπορώ να αποκαλύψω περισσότερα, αλλά έχουμε σχέδιο Β. Προς το παρόν, παραμένουμε στο Α», δήλωσε ο CEO της Nexans, Christopher Gillangh.

Το ρίσκο για τον ΑΔΜΗΕ – Σκέψεις για αύξηση κεφαλαίου

Η πιθανότητα οριστικής κατάρρευσης του project προκαλεί σοβαρό πονοκέφαλο στην ελληνική πλευρά. Εάν η Κύπρος αρνηθεί να καλύψει το μερίδιό της, το βάρος θα πέσει στον ΑΔΜΗΕ, γεγονός που εξετάζεται σοβαρά από την κυβέρνηση. Ήδη, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, έχουν τεθεί στο τραπέζι εναλλακτικά σενάρια χρηματοδότησης, μεταξύ αυτών και αύξηση μετοχικού κεφαλαίου για τον Διαχειριστή.

Η Nexans πάντως, δείχνει διατεθειμένη να συνεχίσει τις εργασίες στο πλαίσιο του σχεδίου Α και φέρεται έτοιμη να επαναφέρει τα ερευνητικά πλοία, εφόσον η Αθήνα εκδώσει NAVTEX. Το ερώτημα όμως που μένει ανοιχτό: Πόσο ακόμα θα περιμένει;