Σκληρό «παζάρι» στην Αίγυπτο για τη Γάζα – Οι εγγυήσεις που ζητά η Χαμάς για το σχέδιο Τραμπ

Οι έμμεσες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς εισέρχονται σήμερα Τετάρτη (8/10) σε κρίσιμη φάση, με τη συμμετοχή ανώτερων αξιωματούχων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ και την Τουρκία, σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και ανταλλαγή ομήρων.

Ο πρωθυπουργός του Κατάρ, Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν αλ Θάνι, ταξιδεύει προσωπικά στο Σαρμ ελ Σέιχ, όπου διεξάγονται οι συνομιλίες. Από την πλευρά των ΗΠΑ, στην αιγυπτιακή λουτρόπολη φθάνουν σήμερα ο ειδικός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, καθώς και ο Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρός και στενός σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου.

Από την πλευρά της η Τουρκία εκπροσωπείται από αντιπροσωπεία υπό τον Ιμπραήμ Καλίν, ο οποίος θα συμμετάσχει ενεργά στις συζητήσεις, σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu.

Το σχέδιο των 20 σημείων και οι επιδιώξεις Τραμπ

Οι συνομιλίες που έχουν ξεκινήσει, βασίζονται στο σχέδιο 20 σημείων που έχει προτείνει ο Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο περιλαμβάνει:

• Κατάπαυση του πυρός,

• Απελευθέρωση των ομήρων με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατουμένων,

• Σταδιακή αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα,

• Και αφοπλισμό της Χαμάς.

Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε χθες πως βλέπει «πραγματική πιθανότητα να επιτευχθεί συμφωνία», υπογραμμίζοντας ότι «ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει οριστικά».

Το Κατάρ, το οποίο φιλοξενεί ανώτατα στελέχη της Χαμάς αλλά και τη μεγαλύτερη αμερικανική στρατιωτική βάση στη Μέση Ανατολή, διαμηνύει πως στόχος των μεσολαβητών είναι να υπάρξει «μόνιμη κατάπαυση του πυρός» και σταθερό πλαίσιο ειρήνης.

Η θέση της Χαμάς και το αίτημα για εγγυήσεις

Η αντιπροσωπεία της Χαμάς, με επικεφαλής τον Χαλίλ αλ Χάγια, ζήτησε εγγυήσεις από την Ουάσιγκτον και τους μεσολαβητές ότι ο πόλεμος «θα τελειώσει μια για πάντα».

«Δεν εμπιστευόμαστε το Ισραήλ», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Παλαιστίνιος διαπραγματευτής, τονίζοντας ότι το κίνημα θέλει να διασφαλίσει την οριστική παύση των επιθέσεων και όχι μια προσωρινή εκεχειρία.

Πηγές του AFP αποκάλυψαν πως η ισραηλινή πλευρά παρουσίασε τους πρώτους χάρτες απόσυρσης των στρατευμάτων, καθώς και το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα ανταλλαγής ομήρων και αιχμαλώτων.

Παράλληλα, η Χαμάς ζήτησε την απελευθέρωση του Μαρουάν Μπαργούτι, του πιο γνωστού Παλαιστίνιου πολιτικού κρατούμενου, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για τις λίστες ανταλλαγής.

Νετανιάχου: «Θα πετύχουμε όλους τους στόχους»

Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου εμφανίστηκε ανυποχώρητος, υποσχόμενος την επίτευξη «όλων των στόχων» του πολέμου στη Γάζα – δηλαδή την απελευθέρωση όλων των ομήρων και την καταστροφή της Χαμάς.

Παρότι δηλώνει ότι υποστηρίζει το σχέδιο Τραμπ, ο Νετανιάχου επιμένει πως ο ισραηλινός στρατός θα παραμείνει στο μεγαλύτερο μέρος της Γάζας «μέχρι να εξασφαλιστεί ο πλήρης αφοπλισμός της οργάνωσης».

Ισραηλινές πηγές αναφέρουν ότι αυτή τη στιγμή το Τελ Αβίβ ελέγχει περίπου το 75% της Λωρίδας της Γάζας.

Δύο χρόνια μετά τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου

Οι σημερινές συνομιλίες πραγματοποιούνται ενώ χθες συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ, που αποτέλεσε την αφετηρία του πολέμου.

Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 στοίχισε τη ζωή σε 1.219 ανθρώπους, κυρίως αμάχους, ενώ 47 όμηροι εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα — οι 25 από αυτούς θεωρούνται νεκροί.

Από την έναρξη των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων έχουν σκοτωθεί πάνω από 67.000 Παλαιστίνιοι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας της Χαμάς, τα οποία ο ΟΗΕ θεωρεί αξιόπιστα.

Ο διεθνής οργανισμός έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε περιοχές της Γάζας, ενώ ανεξάρτητοι ερευνητές μιλούν για πιθανές πράξεις γενοκτονίας – κατηγορίες που το Ισραήλ απορρίπτει κατηγορηματικά.

Εύθραυστη προοπτική

Παρά την εμπλοκή ισχυρών μεσολαβητών και τις δημόσιες δηλώσεις αισιοδοξίας του Τραμπ, η πορεία των συνομιλιών παραμένει εύθραυστη.

Τα σημεία-κλειδιά του αμερικανικού σχεδίου, όπως ο αφοπλισμός της Χαμάς και η παραμονή των ισραηλινών δυνάμεων, εξακολουθούν να αποτελούν σημεία βαθιάς διαφωνίας.

Ωστόσο, η συμμετοχή των ΗΠΑ, του Κατάρ και της Τουρκίας στη διαδικασία δείχνει πως η διεθνής κοινότητα επενδύει πολιτικά σε μια συμφωνία που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει το τέλος ενός πολέμου δύο ετών.